Ontkalkers: dé oplossing voor kalk

Kalkaanslag is lastig om te verwijderen van tegels, gootstenen en kranen. Het kost tijd en moeite om de kalk weg te schrobben. Maar erger nog is de onzichtbare schade die kalk veroorzaakt, bijvoorbeeld in je huishoudtoestellen. Een waterontkalker plaatsen kan dan een goede oplossing bieden.

Wat zijn de gevolgen van kalk en kalkaanslag?

Kalkaanslag vormt zich niet alleen aan de buitenkant van kranen en douchekoppen of op douchewanden en badkamertegels. Ook binnen in je waterleidingen, kranen, verwarmingsketel en huishoudtoestellen wordt kalk afgezet.

In je waterleidingen verkleint kalkaanslag de diameter van de buizen, waardoor de waterdruk vermindert en het water minder snel uit je kranen stroomt. Hetzelfde gebeurt binnen in je kranen. Naarmate de kalk zich in de kraan ophoopt, raakt de doorstroom van het water belemmerd. De kraan begint te sputteren en uiteindelijk komt er nog maar een flauw straaltje water uit de kraan. Ze kan zelfs beginnen te lekken of afbreken.

De schade aan kranen en waterleidingen is al erg, maar vooral voor je - vaak dure - huishoudtoestellen en verwarmingsketel is kalk nefast. Dat is het duidelijkst zichtbaar bij koffiezetapparaten en waterkokers. Je hebt vast al gemerkt dat er af en toe kalklaagjes in je koffie of thee drijven. Dat is een teken dat de koffiezet of waterkoker vol kalk zit. Hoe langer je wacht met ontkalken, hoe meer kans dat het verwarmingselement of kleine onderdelen het begeven, en je hoge herstellingskosten moet betalen of zelfs een nieuw toestel aanschaffen.

Ook andere toestellen, zoals je boiler, wasmachine en vaatwasser, lijden onder kalk. Omdat de kalkaanslag op een verwarmingselement isolerend werkt, kost het je toestel meer tijd om het water op te warmen én verbruikt het meer energie. 1mm kalkaanslag leidt al tot zo'n 10% hoger energieverbruik. Bij 5mm ligt het extra energieverbruik zelfs op 25%. Zelfs een klein beetje kalk doet je energiefactuur dus al flink de hoogte in schieten.

Doordat het toestel en vooral het verwarmingselement zo hard moeten werken, verkort dat de levensduur ervan. Je verwarmingselement kan immers doorbranden. Ook andere onderdelen kunnen beschadigd geraken. Bij een wasmachine zijn dat bijvoorbeeld de hoofdlagers, slangen en trommels. Je wasgoed kan ook minder schoon uit je machine komen.

Wat kan je tegen kalkaanslag doen?

Kalkaanslag verwijderen uit je huishoudtoestellen kan door ze geregeld te ontkalken. Bij kleinere toestellen, zoals een koffiezet, espressomachine en waterkoker, kan dat met een mengeling van azijn en water. Meestal is het voldoende om ze één keer om de drie maanden te ontkalken, afhankelijk van de hardheid van je leidingwater en hoe vaak je koffie drinkt.

Kan je niet tegen de indringende geur van azijn? Dan kan je die perfect vervangen door citroenzuur. Twee eetlepels citroenzuur in een liter warm water is voldoende om een goede ontkalker te krijgen.

Het gebruik van azijn en citroenzuur als ontkalker heeft echter ook een nadeel. Het zuur in beide producten weekt de kalkdeeltjes wel snel los, maar lost ze niet op. Dat is een probleem, want bijvoorbeeld in moderne espressomachines, zitten heel fijne metalen buisjes. Onopgeloste kalkdeeltjes kunnen daar heel gemakkelijk in ophopen, waardoor de buisjes verstoppen en je toestel kapot kan gaan.

In sommige koffiezetapparaten zitten bovendien aluminium onderdelen. Ook dan zijn citroenzuur en azijn als ontkalkers niet aan te raden, aangezien ze het aluminium kunnen aantasten. Raadpleeg voor je een azijnmengsel als ontkalker gebruikt, dus steeds de handleiding bij je toestel.

Een goed alternatief zijn ontkalkers op basis van sulfaminezuur. Dat zijn reinigingsproducten die je gewoon in de supermarkt kan kopen. Die ontkalkers werken veel sterker dan azijn of citroen en lossen kalkdeeltjes ook echt op. Na gebruik van zo'n ontkalker moet je je huishoudtoestel wel goed naspoelen, zodat er geen resten van de ontkalker achterblijven.

Ook voor wasmachines bestaan er specifieke ontkalkers. Eén keer om de drie maanden je machine reinigen met zo'n product volstaat. Je giet de ontkalker in de wasmiddellade en laat je machine draaien op een programma van 60° zonder voorwas. Als het programma klaar is, laat je je machine nogmaals draaien op 60°, zonder ontkalker dit keer, om alles goed te reinigen en ervoor te zorgen dat er geen resten ontkalker achterblijven.

Je toestellen ontkalken met azijn of een ander product is echter maar een tijdelijke oplossing. Je wil uiteraard dat je huishoudtoestellen zo lang mogelijk meegaan. Daarom is een permanente oplossing nodig. Een waterontkalker kan dan een goed idee zijn.

Een definitieve oplossing voor kalkaanslag en hard water: een ontkalker

Er bestaan verschillende soorten ontkalkers, al zijn die niet allemaal geschikt voor gebruik in je woning. Ontkalkers die werken op basis van omgekeerde osmose bijvoorbeeld, zijn bedoeld voor gebruik in horeca, in industrie en in laboratoria, waar het water enorm zuiver moet zijn. Ook ontkalkers op basis van polyfosfaten zijn niet geschikt voor thuisgebruik, aangezien ze veel chemische producten bevatten. Dergelijke ontkalkers worden bijvoorbeeld gebruikt in chloortanks van grote zwembaden.

Voor thuisgebruik is de meest voorkomende ontkalker die op basis van ionenuitwisseling. Daarnaast bestaan er ook ontkalkers op basis van magneten, injectie van CO2 en zelfs ontkalkers met een zinkanode, maar de doeltreffendheid van zulke ontkalkers is vaak niet bewezen of laat te wensen over.

De beste waterontkalkers zijn dus de toestellen die werken met ionenuitwisseling. Water ontkalken gebeurt in zulke toestellen via een harskern die geladen is met natriumionen. Wanneer kalkhoudend water door de harskern van de ontkalker stroomt, houdt de hars de magnesium- en calciumionen, die kalkaanslag veroorzaken, vast en geeft tegelijk de natriumionen af aan het water. Als de hars verzadigd is met kalk, vindt een "regeneratie" of spoeling plaats in de waterontkalker: zout uit het reservoir wordt aan het spoelwater toegevoegd, zodat de harskern weer gevuld wordt met natrium.

Vergeleken met de andere types, is er één groot voordeel aan dit soort ontkalker: water verandert erdoor van samenstelling. De kalk wordt wel degelijk uit het water verwijderd. Dat is niet het geval bij de andere types ontkalkers. Die lokken immers een chemische of fysische reactie uit. In het beste geval slagen zulke ontkalkers erin het calcium in het water op te lossen. Maar verderop in je leidingen, of wanneer ze uit je kraan komen, kunnen de kalkdeeltjes zich nog steeds afzetten.

Wat kost een waterontkalker?

Ontkalkers met ionenuitwisseling bestaan in verschillende formaten en uitvoeringen, afgestemd op de noden en wensen van je huishouden. De prijs van ontkalkers hangt dus af van verschillende factoren. Vooral de hardheid van je leidingwater zal de prijs van je ontkalker bepalen, net als je gemiddelde waterverbruik. Heeft je gezin dagelijks veel zacht water nodig, dan moet je ontkalker een grotere doorstroomcapaciteit hebben. Je bent dan gebaat bij een groter type van ontkalkers. Is je leidingwater erg hard, dan moet je ontkalker meer werk verrichten en moet je toestel dus ook een grotere onthardingscapaciteit hebben.

Om een exacte prijs te kunnen geven, hebben we bijgevolg meer technische info nodig. Onze experts komen gratis ter plaatse om je advies op maat te geven.

Wil je weten of een ontkalker nuttig voor je is?

We helpen je graag verder. Vraag nu een offerte aan.